ការពិត អ៊ុយក្រែនទំនងជាមិននៅពីក្រោយការបាញ់ប្រហារការប្រគុំតន្ត្រីនោះទេ ដូចដែលរុស្ស៊ីបានអះអាងម្តងហើយម្តងទៀត

រដ្ឋាភិបាល​រុស្ស៊ី​បន្ត​រិះគន់​អ៊ុយក្រែន ថាគាត់ជាអ្នកនៅពីក្រោយការវាយប្រហារបង្ហូរឈាមលើការប្រគុំតន្ត្រីនៅទីក្រុងមូស្គូ ទោះ​បី​ជា​ក្រុម​រដ្ឋ​ឥស្លាម (IS) ចេញ​មុខ​អះអាង​ថា​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង ហើយអ៊ុយក្រែនបានចេញមកបដិសេធ។

ក្រុម BBC Verify ពិនិត្យសេចក្តីថ្លែងការណ៍របស់រដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី របាយការណ៍ព័ត៌មាន និងប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គម ដើម្បីស៊ើបអង្កេតការពិតទាក់ទងនឹងការចោទប្រកាន់រុស្ស៊ីរបស់រដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន។

ការចោទប្រកាន់ដំបូងបានលេចឡើងស្ទើរតែភ្លាមៗនៅលើប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយសង្គមនៅថ្ងៃសុក្រប្រហែលម៉ោង ៥:១៥ ល្ងាច GMT បន្ទាប់ពីមានរបាយការណ៍អំពីការវាយប្រហារក្នុងក្រុង Crocus ។

អ្នកសរសេរប្លុកមួយក្រុមដែលមានជំហរនយោបាយគាំទ្ររដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ីបានបង្ហោះសារនៅលើកម្មវិធី Telegram ស្តីបន្ទោសរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន ក្នុង​រយៈពេល​តែ​មួយ​ម៉ោង​ក្រោយ​ពី​កើតហេតុ​

ជាឧទាហរណ៍ សូមយកលោក Sergey Markov ដែលជាអ្នករិះគន់ជនជាតិរុស្សី បានបង្ហោះនៅម៉ោង ៦:២៥ ល្ងាច (GMT) ដែលអ្នកវាយប្រហារមើលទៅដូច "ក្រុមអ៊ីស្លាមរ៉ាឌីកាល់" ប៉ុន្តែបានតែនិយាយដោយគ្មានភស្តុតាង ការវាយប្រហារនេះ វា​ប្រហែល​ជា​ត្រូវ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​រដ្ឋាភិបាល​អ៊ុយក្រែន។

ប្រហែល ៤០ នាទីក្រោយមក (៧:០៣ ល្ងាច GMT) កាសែតរុស្ស៊ី Moskovsky Komsomolets បានដកស្រង់សម្តីអ្នកជំនាញយោធា Roman Shkurlatov ដោយនិយាយថា ការវាយប្រហារប្រហែលជាត្រូវបានរៀបចំឡើងដោយសេវាសន្តិសុខ និងសេវាស៊ើបការណ៍យោធា ទាហានរដ្ឋាភិបាលអ៊ុយក្រែន ។

ហើយនៅម៉ោង ៧:២៧ យប់ (GMT) អតីតប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក Dmitry Medvedev បានប្តេជ្ញាសងសឹកប្រសិនបើអ៊ុយក្រែនមានការពាក់ព័ន្ធ ។

ការអះអាងក្លែងក្លាយនៃការទទួលខុសត្រូវ

ប៉ុន្មានម៉ោងក្រោយមក នៅម៉ោង ១០:១៣ យប់ (GMT) NTV ដែលជាប៉ុស្តិ៍ទូរទស្សន៍សំខាន់មួយរបស់រុស្ស៊ី បានចាក់ផ្សាយ វីដេអូឃ្លីបមួយ ត្រូវបានអះអាងថាជាឃ្លីបរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់អ៊ុយក្រែន បញ្ជាក់ការចូលរួមរបស់ប្រទេសអ្នកនៅក្នុងការវាយប្រហារនេះ។

នៅក្នុងវីដេអូនោះ លោក Oleksey Danilov អគ្គលេខាធិការក្រុមប្រឹក្សាការពារជាតិ និងសន្តិសុខអ៊ុយក្រែន មានពាក្យ ដូចជាគាត់និយាយឃ្លាថា វាសប្បាយនៅទីក្រុងម៉ូស្គូថ្ងៃនេះ ខ្ញុំ​គិត​ថា​វា​ពិត​ជា​សប្បាយ​ណាស់ ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​យើង​នឹង​រៀបចំ​ព្រឹត្តិការណ៍​សប្បាយ​ៗ​បែប​នេះ​ឱ្យ​ពួក​គេ​កាន់​តែ​ញឹកញាប់ ។

ទោះយ៉ាងណាក៏ដោយ ក្រុម BBC Verify បានរកឃើញ ឃ្លីបនេះគឺជាកំណែដែលបានកែសម្រួលនៃបទសម្ភាសន៍ទូរទស្សន៍អ៊ុយក្រែនចំនួនពីរដែលបានចាក់ផ្សាយកាលពីមួយសប្តាហ៍មុន។

ការសម្ភាសន៍ទាំងពីរអាចមើលបាននៅលើ YouTube  បទសម្ភាសន៍ដំបូងជាមួយ Oleksey Danilov បានចាក់ផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១៩ ខែមីនា ហើយឈុតមួយទៀតជាមួយប្រធានស៊ើបការណ៍យោធាអ៊ុយក្រែន Kirilo Budanov បានចាក់ផ្សាយកាលពីបីថ្ងៃមុន។

ការ​លើក​ឡើង​របស់ Danilov ក្នុង​វីដេអូ NTV មិន​បាន​បង្ហាញ​ក្នុង​បទសម្ភាសន៍​ដើមនោះ​ទេ។

លទ្ធផលនៃការវិភាគសំឡេងដែលធ្វើឡើងដោយក្រុមស្រាវជ្រាវបច្ចេកវិទ្យាកោសល្យវិច្ច័យកម្រិតខ្ពស់នៃសាកលវិទ្យាល័យ Liverpool John Moores សម្រាប់ក្រុម BBC Verify  វាត្រូវបានចង្អុលបង្ហាញថាអូឌីយ៉ូនៅក្នុងវីដេអូរបស់ NTV ត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរ ។

ទិន្នន័យពីការវិភាគប្រេកង់អូឌីយ៉ូ បានបង្ហាញថា អូឌីយ៉ូត្រូវបានកែសម្រួល ប៉ុន្តែក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវមិនអាចបញ្ជាក់បានថា អូឌីយ៉ូត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយបញ្ញាសិប្បនិម្មិត (AI) នោះទេ។

ក្រុម BBC Verify ក៏បានរកឃើញព័ត៌មានដែលបានបង្កប់នៅក្នុងឯកសារអូឌីយ៉ូផងដែរ នេះបង្ហាញថាឯកសារអូឌីយ៉ូបានឆ្លងកាត់កម្មវិធីកែសម្រួល។

លោក វ្លាឌីមៀ ពូទីន ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី ចេញ​មក​ចោទ​អ៊ុយក្រែន​ជា​ផ្លូវ​ការ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍​មុន ។

នៅក្នុងសុន្ទរកថារបស់លោកពូទីន លោក​បាន​និយាយ​ថា អ្នក​វាយ​ប្រហារ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ខណៈ​ពេល​ដែល​ព្យាយាម​ភៀស​ខ្លួន​ទៅ​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីបានអះអាងដូច្នេះ ។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ រុស្ស៊ីមិនទាន់ផ្តល់ភស្តុតាងណាមួយ ដើម្បីគាំទ្រការអះអាងរបស់ខ្លួនអំពី អ្នកវាយប្រហារនឹងត្រូវបានធ្វើបត្យាប័ន ។

ទោះបីជាក្រុមការងាររបស់ BBC Verify មិនអាចបញ្ជាក់ដោយឯករាជ្យថា ទិសដៅណាដែលជនសង្ស័យត្រូវបានដឹកនាំ ប៉ុន្តែយើងបានពិនិត្យវីដេអូ និងរូបភាពជាច្រើនដែលបង្ហាញពីការចាប់យករបស់ពួកគេ ហើយ​បើ​ទោះ​ជា​លោក ពូទីន អះអាង​បែប​នេះ​ក៏​ដោយ ការចាប់ខ្លួននេះធ្វើឡើងនៅជិតព្រំដែនអ៊ុយក្រែន ប៉ុន្តែ​ការ​ចាប់​ខ្លួន​ពិត​ជា​បាន​ធ្វើ​ឡើង​ឆ្ងាយ​ពី​ព្រំដែន​អ៊ុយក្រែន ។

ដោយប្រៀបធៀបព័ត៌មានលម្អិតនៃបរិស្ថានជុំវិញ យើង​អាច​កំណត់​បាន​ថា ជនសង្ស័យ​ពីរ​នាក់​ដែល​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន​ត្រូវ​បាន​ថត​ដោយ​កាមេរ៉ា​នៅ​ទីតាំង​ប្រហែល ៩០ ម៉ាយ=១៤៥ គីឡូម៉ែត្រ ពី​ព្រំដែន​អ៊ុយក្រែន។

អ៊ុយក្រែន​បាន​បដិសេធ​មិន​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការ​វាយ​ប្រហារ​នោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ក្រុម​រដ្ឋ​ឥស្លាម (IS) បាន​អះអាង​ទទួលខុសត្រូវ​តាមរយៈ​ទីភ្នាក់ងារ​ព័ត៌មាន Amaq របស់ខ្លួន។

IS បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​ភស្តុតាង​ដែល​បង្ហាញ នេះរួមបញ្ចូលទាំងរូបថតរបស់អ្នកវាយប្រហារទាំងបួននាក់ ដោយបិទបាំងមុខ និងវីដេអូបង្ហាញពីរូបភាពឃោរឃៅ និងឃោរឃៅខ្លាំង ដែលត្រូវបានគេយកចេញពីទស្សនៈរបស់ជនល្មើសម្នាក់។

ព័ត៌មានលម្អិតជាច្រើនដូចជារូបរាងសាលប្រជុំ និងកាំភ្លើងដែលជនល្មើសប្រើនេះ​ត្រូវ​គ្នា​នឹង​វីដេអូ​ដែល​បង្ហាញ​លើ​អ៊ីនធឺណិត​នៅ​ជុំវិញ​ពេល​នៃ​ការ​វាយ​ប្រហារ។

ទោះបីជាមានភស្តុតាងបែបនេះក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​រុស្ស៊ី​នៅ​តែ​បន្ត​ចោទ​អ៊ុយក្រែន ។

Margarita Simonian និពន្ធនាយកនៃបណ្តាញទូរទស្សន៍រុស្ស៊ី RT (អតីត Russia Today) បានបង្ហោះនៅលើវេទិកា X ថាអ្នកវាយប្រហារមិនមែនជា IS ទេ ដោយសារតែពួកគេ គ្មានចេតនាចង់ធ្វើអត្តឃាតអ្នកណាឡើយ

ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ខណៈពេលដែលក្រុមរដ្ឋឥស្លាម បានព្រមានម្តងហើយម្តងទៀត អ្នកដែលធ្វើការវាយប្រហាររបស់ខ្លួន មិនត្រូវមើលស្រាលនោះទេ ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​អ្នក​វាយប្រហារ​ពី​ក្រុម​ដែល​បាន​រត់គេច​ពី​មុន​មក​ដែរ ។

ជាឧទាហរណ៍ នៅចុងឆ្នាំ ២០២២ ប្រតិបត្តិករ ISIS ម្នាក់បានជាប់ពាក់ព័ន្ធក្នុងការវាយប្រហារលើសណ្ឋាគារមួយក្នុងទីក្រុងកាប៊ុល គាត់អាចរត់គេចខ្លួនបាន ហើយក្រោយមកបានធ្វើការវាយប្រហារអត្តឃាត ព័ត៌មាននេះត្រូវបានរាយការណ៍តាមរយៈប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ IS  ដែលក្រុមការងារតាមដានរបស់ BBC កំពុងតាមដាន ។

ប្រភព BBC